February 16, 2014 - The meaning of freedom and the existential impasse of our times
16 Φεβρουαρίου 2014 - Η έννοια της ελευθερίας και το υπαρξιακό αδιέξοδο της εποχής μας
16 Φεβρουαρίου 2014
Η έννοια της ελευθερίας
και το υπαρξιακό αδιέξοδο της εποχής μας
«Πάντα μοι ἔξεστιν ἀλλʼ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν ἀλλʼ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος.»
(Προς Κορινθίους Α΄ 6,12)
Είπε ο Στάρετς Ζοσιμάς:
«O κόσμος διακήρυξε την ελευθερία, τον τελευταίο καιρό ιδιαίτερα, και τι έγινε λοιπόν με τούτη την ελευθερία τους; Σκλαβιά μονάχα και αυτοκτονία!
Γιατί οι κοσμικοί λένε: “Έχεις ανάγκες και πρέπει να τις ικανοποιήσεις. Γιατί έχεις τα ίδια δικαιώματα που έχουν και οι πιο εξέχοντες και οι πιο πλούσιοι. Μη φοβάσαι να τις ικανοποιείς, απεναντίας πρέπει να πολλαπλασιάσεις τις ανάγκες σου.”
Αυτό είναι το σημερινό δόγμα του κόσμου. Νομίζουν πως αυτό θα πει ελευθερία. Μα τι προκύπτει απ΄αυτό το δικαίωμα της αύξησης των αναγκών; Στους πλούσιους η απομόνωση και η πνευματική αυτοκτονία, στους φτωχούς ο φθόνος κι ο φόνος˙ γιατί δικαιώματα βέβαια τους δώσανε μα δεν τους δείξανε ακόμα τον τρόπο να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους…
Έχοντας την αντίληψη πως ελευθερία είναι η αύξηση και η γρήγορη ικανοποίηση των αναγκών, διαστρεβλώνουν τη φύση τους, γιατί αποχτούν πολλές άσκοπες κι ανόητες επιθυμίες και συνήθειες. Ζούνε για να ζηλεύουν ο ένας τον άλλον, για τις σωματικές απολαύσεις και τις επιδείξεις. Θεωρούν τα γεύματα, τ΄αμάξια, τους βαθμούς, τους δούλους-υπηρέτες, τόσο απαραίτητα που είναι έτοιμοι να θυσιάσουν γι΄αυτά τη ζωή τους, την τιμή τους και την αγάπη προς τον πλησίον τους. Κι όταν δεν μπορούν να κορέσουν αυτές τις επιθυμίες τους, αυτοκτονούν. Όσοι δεν είναι πολύ πλούσιοι, κάνουν τα ίδια. Οι φτωχοί ξεχνούν το ανικανοποίητο και τη ζήλια τους με το κρασί. Μα σύντομα αντί για κρασί θα μεθύσουν με αίμα. Εκεί τους οδηγούν.
Και σας ρωτάω λοιπόν: Είναι ελεύθερος ένας τέτοιος άνθρωπος;»
Από το βιβλίο: Αδελφοί Καραμαζώφ
του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι
Εκδόσεις Γκοβόστη, Τομ.2, σ. 244-245