8 Απριλίου 2020 - Εκφραστής της Σταυροανάστασης

8 Απριλίου 2020

Εὐχή εἰς λοιμικήν νόσον
(τοῦ νεωστί ἐνσκήψαντος κορωνοϊοῦ)

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας
(6 Απριλίου 1886 - 7 Ιουλίου 1972)
Εκφραστής της Σταυροανάστασης

Στις 6 Απριλίου, γεννήθηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας στα Τσαραπλανά (σημερινό Βασιλικό) της Ηπείρου, χωριό που την περίοδο εκείνη αποτελούσε ακόμη έδαφος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το 1922 χειροτονείται  Επίσκοπος και Μητροπολίτης Κερκύρας. Το 1930 η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου τον εκλέγει Αρχιεπίσκοπο Βορείου και Νοτίου Αμερικής, θέση, στην οποία παρέμεινε ως το 1948. Την 1  Νοεμβρίου 1948 εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης και η ενθρόνισή του έγινε στις 27 Ιανουαρίου του 1949.

Αυτό που διέκρινε τον μακαριστό Πατριάρχη Αθηναγόρα ήταν η ποιμαντική του ευαισθησία, που πήγαζε από την αγωνία του για την ενότητα των απανταχού Εκκλησιών του Χριστού και για την ειρήνη του σύμπαντος κόσμου.

Ανεξίτηλο και οδυνηρό στίγμα στην πατριαρχία του άφησαν τα «Σεπτεμβριανά» του 1955 και η περίοδος που ακολούθησε μετά από  αυτά. Σε ένδειξη πένθους, ο Πατριάρχης Αθηναγόρας αποφάσισε να απέχει από όλες τις πανηγυρικές Πατριαρχικές Λειτουργίες, τόσο των Χριστουγέννων του 1955, όσο και του Πάσχα της επόμενης χρονιάς. Το Πάσχα του 1956 ήταν μια πραγματική Σταυροανάσταση.   

Μπορεί να μας φανεί παράδοξο, αλλά, εδώ και αιώνες το Οικουμενικό Πατριαρχείο γιορτάζει το Πάσχα ως μια Σταυροανάσταση. ‘Οπως έχει τονίσει ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, «διά το Ορθόδοξον αισθητήριον, η αμετάθετος σύνδεσις Σταυρού και Αναστάσεως είναι ασυμβίβαστος με κάθε μορφής εσωτερικήν φυγήν εις μυστικισμούς, η εις ένα αυτάρεσκον ευσεβισμόν, οι οποίοι συνήθως είναι αδιάφοροι δια τα παθήματα και τας περιπετείας του ανθρώπου εν τη ιστορία» (Πάσχα 2018).

Μέσα στη σοβούσα στις μέρες μας κρίση, λόγω της επαράτου πανδημίας του κορωνοϊού, ο τρόπος που τελούνται οι Ακολουθίες στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό ναό την περίοδο αυτή ανακαλεί στη μνήμη μας την τέλεση των Ιερών Ακολουθιών από τον Πατριάρχη Αθηναγόρα μετά τα «Σεπτεμβριανά» γεγονότα και κατά την διάρκεια του 1956. Ο ιδιαίτερος αυτός τρόπος αντανακλά με ενάργεια το σταυροαναστάσιμο Πατριαρχικό ήθος, που από τη μία πλευρά φέρει έκτυπη την σφραγίδα της λύπης και του πένθους, από την άλλη, όμως, αποτελεί για όλους μας άσβεστο φάρο ελπίδας και πρόγευση της αιωνιότητος.

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ